In de binnenvaart is al lang een groot tekort aan personeel. Elke binnenvaartondernemer zoekt matrozen, stuurmannen en schippers, maar vindt te weinig mensen.
Toch stonden deze functies lange tijd niet op de officiële knelpuntlijsten van VDAB, Forem, Actiris en ADG.
Werkgevers gaven hun vacatures vaak niet meer door, want:
• er zijn bijna geen geschikte kandidaten,
• de weinige kandidaten hebben vaak niet de juiste certificaten voor de binnenvaart.
De sociale partners (werkgevers- én werknemersorganisaties) schreven in januari 2025 een gezamenlijke brief aan de Adviescommissie Economische Migratie om deze problematiek voor te leggen aan Minister Demir en een toevoeging aan de lijst te bekomen.
Die brief vertrok vanuit het FRB als sectorfonds. In de brief vroegen zij:
• erkenning van matroos, stuurman en schipper als “middengeschoolde knelpuntfunctie” op de migratielijst;
• aandacht voor het grote tekort aan personeel;
• aandacht voor misbruik via malafide detacheringen.
Dit gebeurde in een context waarbij Minister Demir de lijsten voor arbeidsmigratie en knelpuntberoepen strenger en kleiner wilde maken.
Op basis van het advies van de commissie en veel lobbywerk is er nu een belangrijke stap gezet voor de binnenvaart: de functie van matroos, stuurman en schipper komen in de lijst voor economische arbeidsmigratie vanaf 1 janauri 2026.
Waarom is dit belangrijk voor de sector?
Deze beslissingen zijn goed nieuws voor de binnenvaart, om verschillende redenen: meer kansen om personeel te vinden in derde landen via een vereenvoudigde procedure.
Wat doet het FRB allemaal voor instroom en opleiding?
De erkenning van matroos, stuurman en schipper past in een breder verhaal. Het FRB werkt al jaren aan oplossingen voor het personeelstekort. Enkele belangrijke acties zijn onder meer: de opleidingen Matroos Binnenvaart - in samenwerking met GO! CVO Antwerpen, VDAB en Antwerp Maritime Academy (AMA) erkend als werkzoekendenopleiding, zodat cursisten hun uitkering behouden tijdens de opleiding. Verder is er nog het nieuwe opleidingscentrum NK2 met simulatoren met moderne simulatoren voor veilige en realistische training, het Jongerenplan “Youth on board”, de ondersteuning van werkgevers die jongeren in de sector tewerkstellen en de promotie van de binnenvaart bij scholieren en studenten , het klasspel “Samen aan het Roer”, speeddates, infosessies en mentorenopleiding organiseren en de flexi-jobs in de sector
Dit mag geen eenmalige stap zijn
Als sector moeten we:
• blijven samenwerken: werkgevers, werknemers, scholen, overheid en het FRB;
• elk jaar samen bekijken welke functies extra steun nodig hebben;
• zorgen voor voldoende opleiding, begeleiding en promotie;
• jongeren, vrouwen en mensen met diverse achtergrond blijven aantrekken.
Het FRB wil hierin een trekker blijven:
• als brug tussen sector en overheid,
• als partner voor ondernemingen,
• en als motor voor vernieuwing en opleiding.
Samen met de binnenvaartondernemers zetten we de sector op de kaart.
Samen zorgen we ervoor dat er ook in de toekomst genoeg matrozen, stuurmannen en schippers zijn.
